GUITAR MODES – HỌC MODES TRONG 7 NGÀY

PLAY THE 7 MODES IN 7 DAYS

(c)Hình Như Là – 4dummies.info

Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với các bạn một bài viết liên quan đến MODES trong guitar. Khi nói tới âm giai (musical modes) người ta thường nói tới âm giai trong diatonic scale. Và 7 loại âm giai cơ bản của diatonic scale là Ionian, Dorian, Phrygian, Lydian, Myxolidian, Aeolian và Locrian.

Lưu ý: Có thể những gì tôi sắp nói dưới đây không phải là sự thật duy nhất – Hình Như là – 4dummies.info

Trong đó, Ionian cũng chính là:

ÂM GIAI TRƯỞNG – THE MAJOR SCALE

và Aeolian cũng chính là:

ÂM GIAI THỨ TỰ NHIÊN – THE NATURAL MINOR SCALE

Mà tôi đã nói trước đây tại các bài viết khác.

Tài liệu được tôi sưu tầm, biên dịch và chia sẻ với các bạn hôm nay được tổng hợp từ nhiều nguồn và cả kinh nghiệm ứng dụng MODES vào trong việc chơi lead “Ngẫu hứng” (Improvising) nhưng chủ đạo vẫn từ bài viết  “PLAY THE 7 MODES IN 7 DAYS” từ website GUITARHABITS  của tác giả Klaus Crow.

Hình Như Là – 4dummies.info

Modes được sử dụng trong nhiều thể loại âm nhạc như Jazz, Rock, Metal, Flamenco…Chúng tạo nên những cảm giác khác lạ khi sử dụng.

Nếu bạn cảm thấy hơi nhàm khi chỉ sử dụng âm giai trưởng, âm giai thứ, âm giai ngũ cung hay âm giai blues để solo, thì đôi khi có thể sử dụng Modes để thử cái mới.

Khi lần đầu tiên mò mẫm về MODES tôi đã thực sự choáng ngợp nhưng vẫn rất hứng thú để khám phá một thế giới mới với khả năng vô biên của nó.

Tôi đã sớm nhận ra rằng, mọi thứ đều là quá trình chứ không phải điểm đến. Vì thế nên tận hưởng nó đi.

Có 7 loại Modes ở dưới được bắt nguồn từ âm giai trưởng.

1. Ionian
2. Dorian
3. Phrygian
4. Lydian
5. Mixolydian
6. Aeolian
7. Locrian

Mỗi mode bắt đầu và kết thúc tại những nốt khác nhau trong âm giai trưởng.

Ví dụ: Dorian mode bắt đầu ở bậc 2 của âm giai trưởng theo quãng cao hơn. Phryan mode bắt đầu ở bậc 3, Lydian mode bắt đầu ở bậc 4…v.v.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ lấy âm giai C (đô trưởng) để giải thích về Modes, nhưng bạn vẫn có thể suy ra 7 Modes từ bất kỳ âm giai trưởng nào.

Ví dụ:

C Major = C D E F G A B

C Major modes sẽ là: C Ionian, D Dorian, E Phrygian, F Lydian, G Mixolydian, A Aeolian, B Locrian.

G Major = G A B C D E F#

G Major modes sẽ là: G Ionian, A Dorian, B Phrygian, C Lydian, D Mixolydian, E Aeolian, F# Locrian.

F Major = F G A Bb C D E

F Major = F Ionian, G Dorian, A Phrygian, Bb Lydian, C Mixolydian, D Aeolian, E Locrian.

Bb Major = Bb C D Eb F G A

Bb Major = Bb Ionian, C Dorian, D Phrygian, Eb Lydian, F Mixolydian, G Aeolian, A Locrian.

Tôi sẽ hướng dẫn các bạn hiểu cơ bản và cách thức hoạt động của mỗi Mode trong 7 ngày.

Bao gồm các nốt, thế bấm, công thức, biểu thị cảm xúc gì khi sử dụng chúng.

DAY 1

C IONIAN
Mode đầu tiên, the Ionian mode bắt đầu từ nốt gốc của âm giai.
Vì vậy Ionian mode và the major scale về mặt cơ bản là giống nhau

The (C Ionian) notes are: C D E F G A B C
Mode formula = 1 2 3 4 5 6 7 8
Whole/half step formula = 1 – 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1 – 1/2
Mood: Happy / upbeat.
Chord type = Maj or Maj7 (so in this case CMaj or CMaj7)

e:--------------------------------------------8-------------------------|
B:-------------------------------------10-12----------------------------|
G:----------------------------9-10-12-----------------------------------|
D:-------------------9-10-12--------------------------------------------|
A:----------8-10-12-----------------------------------------------------|
E:--8-10-12-------------------------------------------------------------|

e:----------------------------------------5-7-8-------------------------|
B:---------------------------------5-6-8--------------------------------|
G:-------------------------4-5-7----------------------------------------|
D:-----------------3-5-7------------------------------------------------|
A:---------3-5-7--------------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

DAY 2

D DORIAN
The second mode is the Dorian mode and starts on the second degree of the major scale.
The (D Dorian) notes are: D E F G A B C D
Mode formula (compared to the major scale) = 1 2 b3 4 5 6 b7 8
Whole/half step formula = 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1 – 1/2 – 1 (nếu để ý các bạn sẽ thấy nó dịch về bên trái từng bước 1)
Mood: Minor Jazzy feel.
Chord type = min or min7 (so in this case Dmin or Dmin7)

e:-----------------------------------------------10---------------------|
B:-----------------------------------------12-13------------------------|
G:-------------------------------10-12-14-------------------------------|
D:---------------------10-12-14-----------------------------------------|
A:-----------10-12-14---------------------------------------------------|
E:--10-12-13------------------------------------------------------------|

e:-----------------------------------------7-8-10-----------------------|
B:---------------------------------6-8-10-------------------------------|
G:-------------------------5-7-9----------------------------------------|
D:-----------------5-7-9------------------------------------------------|
A:---------5-7-8--------------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

DAY 3

E PHRYGIAN
The third mode is the Phrygian mode and starts on the third degree of the major scale.
The (E Phrygian) notes are: E F G A B C D E
Mode formula = 1 b2 b3 4 5 b6 b7 8
Whole/half step formula = 1/2 – 1 – 1- 1- 1/2 – 1 – 1 (tiếp tục dịch về bên trái 1 bước so với ngày thứ 2 và 2 bước so với ngày thứ 1)
Mood: Spanish, Flamenco.
Chord type = min or min7 (so in this case Emin or Emin7)

e:-----------------------------------------------12---------------------|
B:-----------------------------------------13-15------------------------|
G:-------------------------------12-14-16-------------------------------|
D:---------------------12-14-15-----------------------------------------|
A:-----------12-14-15---------------------------------------------------|
E:--12-13-15------------------------------------------------------------|

E Phrygian starting from the A-string
e:------------------------------------------8-10-12---------------------|
B:---------------------------------8-10-12------------------------------|
G:-------------------------7-9-10---------------------------------------|
D:-----------------7-9-10-----------------------------------------------|
A:---------7-8-10-------------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

F LYDIAN
The fourth mode is the Lydian mode and starts on the fourth degree of the major scale.
The (F Lydian) notes are: F G A B C D E F
Mode formula = 1 2 3 #4 5 6 7 8
Whole/half step formula = 1 – 1 – 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1/2
Mood: Dreamy, floating.
Chord type = Maj or Maj7 (so in this case FMaj or FMaj7)

e:--------------------------------------1-------------------------------|
B:---------------------------------3-5----------------------------------|
G:-------------------------2-4-5----------------------------------------|
D:-----------------2-3-5------------------------------------------------|
A:---------2-3-5--------------------------------------------------------|
E:--1-3-5---------------------------------------------------------------|

F Lydian starting from the A-string
e:-----------------------------------------------10-12-13---------------|
B:-------------------------------------10-12-13-------------------------|
G:----------------------------9-10-12-----------------------------------|
D:-------------------9-10-12--------------------------------------------|
A:----------8-10-12-----------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

G MIXOLYDIAN
The fifth mode is the Mixolydian mode and starts on the fifth degree of the major scale.
The (G Mixolydian) notes are: G A B C D E F G
Mode formula = 1 2 3 4 5 6 b7 8
Whole/half step formula = 1 – 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1/2 – 1
Mood: Bluesy
Chord type = Maj or Dominant7 (so in this case GMaj or G7)

e:--------------------------------------3-------------------------------|
B:---------------------------------5-6----------------------------------|
G:-------------------------4-5-7----------------------------------------|
D:-----------------3-5-7------------------------------------------------|
A:---------3-5-7--------------------------------------------------------|
E:--3-5-7---------------------------------------------------------------|

G Mixolydian starting from the A-string
e:--------------------------------------------------12-13-15------------|
B:-----------------------------------------12-13-15---------------------|
G:-------------------------------10-12-14-------------------------------|
D:---------------------10-12-14-----------------------------------------|
A:-----------10-12-14---------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

A AEOLIAN
The sixth mode is the Aeolian mode and starts on the sixth degree of the major scale.
(Aeolian mode và the natural minor scale về mặt cơ bản là giống nhau)
The (A Aeolian) notes are: A B C D E F G A
Mode formula = 1 2 b3 4 5 b6 b7 8
Whole/half step formula = 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1/2 – 1 – 1
Mood: Sad, somber, unhappy.
Chord type = min or min7 (so in this case Amin or Amin7)

e:--------------------------------------5-------------------------------|
B:---------------------------------6-8----------------------------------|
G:-------------------------5-7-9----------------------------------------|
D:-----------------5-7-9------------------------------------------------|
A:---------5-7-8--------------------------------------------------------|
E:--5-7-8---------------------------------------------------------------|

A Aeolian starting from the A-string
e:---------------------------------------------------13-15-17-----------|
B:-----------------------------------------13-15-17---------------------|
G:-------------------------------12-14-16-------------------------------|
D:---------------------12-14-15-----------------------------------------|
A:-----------12-14-15---------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

DAY 7

B LOCRIAN
The seventh mode is the Locrian mode and starts on the seventh degree of the major scale.
The (B Locrian) notes are: B C D E F G A B
Mode formula : 1 b2 b3 4 b5 b6 b7 8
Whole/half step formula = 1/2 – 1 – 1 – 1/2 – 1 – 1 – 1
Mood: Dark, sinister.
Chord type = dim or m7b5 (so in this case Bdim or Bm7b5)

e:--------------------------------------7-------------------------------|
B:---------------------------------8-10---------------------------------|
G:-------------------------7-9-10---------------------------------------|
D:-----------------7-9-10-----------------------------------------------|
A:---------7-8-10-------------------------------------------------------|
E:--7-8-10--------------------------------------------------------------|

B Locrian starting from the A-string
e:---------------------------------------3-5-7--------------------------|
B:---------------------------------3-5-6--------------------------------|
G:-------------------------2-4-5----------------------------------------|
D:-----------------2-3-5------------------------------------------------|
A:---------2-3-5--------------------------------------------------------|
E:----------------------------------------------------------------------|

Ví dụ bài nhạc ở tone G trưởng , mình sẽ chơi âm giai G trưởng – Mà âm giai G trưởng cũng chính là Ionian G

Vị trí nốt gốc là nốt A nằm ở dây 6 ngăn 5 – Nếu bài nhạc ở G Ionian (Hay còn gọi là âm giai G trưởng) nghĩa là A ở sau nó 2 ngăn sẽ là A Dorian

Hình minh họa chỉ cho thấy ngăn 2 nhưng các bạn cứ nghĩ nó sẽ là ngăn số 7 ở nốt B sẽ là chấm đen đầu tiên bên trái trên cùng ở dây E thấp. Đó chính là thế bấm B Phrygian.

C Lydian Mode có thế bấm giống y như B Phyrigan chung 1 box. Chỉ khác nốt gốc là bắt đầu từ phím số 8 dây số 6 (E thấp).

Các bạn dịch tiếp lên ngăn 10 ở vị trí nốt D (dây số 6 E thấp) nó sẽ là thế bấm của D Mixolydian Mode.

Sau D ở ngăn 10, dịch tiếp lên ngăn 12 sẽ là nốt E.
Và đây là thế bấm của E Aeolian Mode (Thế bấm y chang âm giai thứ tự nhiên). Trong hình là A Aeolian Mode (Nó chính là âm giai thứ tự nhiên). vị trí số 5 nhưng các bạn dịch nó lên ngăn 12 nhé.

E ở ngăn 12 thì F# ở ngăn số 14 hay ngăn số 2 cũng được vì từ ngăn 12 quay lại từ đầu. Thế bấm của F Locrian Mode cũng tương tự như thế bấm của Ionian Mode nhưng khác nốt gốc bắt đầu.

Vậy là đủ thế bấm của 7 Mode. Ngó thì khó thế thôi nhưng thực sự các thế bấm này tôi đã nói trước đây ở các bài âm giai khác. Đơn giản nó chỉ là việc lặp lại nhưng ở vị trí khác mà thôi.

Cái các bạn cần nhớ là thứ tự các MODES: Ionian, Dorian, Phrygian, Lydian, Myxolidian, Aeolian và Locrian.

Vậy cú pháp để nhớ có thể là câu mà các bạn tây hay nói: I Don’t Play Loud Music After Lunch (Chữ cái viết tắt của 7 Modes và thứ tự).

*KINH NGHIỆM CÁ NHÂN:

Tôi hay dùng MODES khi nào?

Ví dụ: Thông thường khi gặp bài hát có tone chủ là G (G trưởng) ta có thể solo hoặc lead ở vị trí của âm giai G trưởng trên cần đàn hoặc âm giai Em (Vì Em//G nên cũng cùng những nốt như nhau) [Điều này các bạn đã học xong âm giai trưởng và âm giai thứ có thể ứng dụng).

Thì sau khi học MODES ngoài 2 âm giai G và âm giai Em (Hay còn gọi là G Ionian) có thể sử dụng. Các bạn có thể dùng đến A Dorian, B Phrygian, C Lydian, D Mixolydian, E Aeolian, F# Locrian.

Để solo, lead thay thế hoặc kết hợp với các âm giai đã biết.

Chúc các bạn tập luyện ngon lành cành đào.

PS: Ngoài ra có thể xem thêm ở đây: Modes By Frank Gampale

(c)Hình Như Là – 4dummies.info